Bối cảnh Luật Giáo dục nghề nghiệp 2014

Đầu năm 2011, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng sản Việt Nam ban hành nhiều văn kiện, trong đó có nghị quyết xác định tầm quan trọng của nhân lực nói chung, nhân lực lao động kỹ thuật trực tiếp nói riêng trong phát triển kinh tế đất nước, đưa đây làm 1 trong 3 đột phá chiến lược trong Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 2011–2020,[1][2] và nhấn mạnh rằng:

...Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, tập trung vào việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục quốc dân; gắn kết chặt chẽ phát triển nguồn nhân lực với phát triển và ứng dụng khoa học, công nghệ.[3]

Theo đó vào thời điểm này, giáo dục đào tạo nói chung, dạy nghề nói riêng được coi là động lực quan trọng nhất cho sự phát triển.[4] Do vậy, vào tháng 9–10 năm 2013, Hội nghị lần thứ 8 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã ban hành nghị quyết về "Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế", trong đó xác định mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo nói chung, dạy nghề nói riêng.[5] Với chỉ đạo từ Đảng, và việc Luật Dạy nghề 2006 là đạo luật đang có hiệu lực, công tác sửa đổi, bổ sung luật này được đặt ra, nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về dạy nghề theo tinh thần đổi mới căn bản, toàn diện. Luật Dạy nghề 2006 được Quốc hội khóa XI thông qua ngày 26 tháng 11 năm 2006 và có hiệu thực thi hành từ ngày 1 tháng 6 năm 2007.[6] Năm 2012, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (MOLISA) tổng kết, đánh giá 5 năm thi hành, khẳng định luật này mang lại nhiều kết quả đáng khích lệ trong phát triển nhân lực cho quốc gia, có thể kể đến việc lần đầu tiên hệ thống dạy nghề với 3 cấp trình độ đào tạo là sơ cấp nghề, trung cấp nghề và cao đẳng nghề được hình thành và phát triển ở Việt Nam, góp phần đáp ứng nhu cầu về lao động kỹ thuật trực tiếp trong sản xuất, dịch vụ. Các quy định của luật này đã điều chỉnh hầu hết các quan hệ xã hội phát sinh trong lĩnh vực dạy nghề.[7]

Tuy nhiên, MOLISA đánh giá rằng bên cạnh những đóng góp, do tình hình kinh tế – xã hội của đất nước nói chung, giáo dục, đào tạo nói riêng đã có những thay đổi, nên một số quy định trong Luật Dạy nghề 2006 không còn phù hợp với thực tiễn.[8] Một số quy định chưa tạo được cơ chế linh hoạt, phù hợp với tính đa dạng, phong phú trong dạy nghề, cụ thể như mục tiêu dạy nghề ở các cấp trình độ chưa định hướng vào chuẩn đầu ra là vị trí làm việc của người lao động; chưa quy định cụ thể về dạy nghề thường xuyên để lấy bằng tốt nghiệp cao đẳng nghề, bằng tốt nghiệp trung cấp nghề và chứng chỉ sơ cấp nghề, trong khi đây là nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của người học.[8] Luật định về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp trong hoạt động dạy nghề còn chưa cụ thể, doanh nghiệp chưa thực sự là một chủ thể của hoạt động dạy nghề; chính sách đối với cơ sở dạy nghề dạy nghề tư thục còn thiếu, chưa tạo sự bình đẳng trong hoạt động dạy nghề.[9] Về quan hệ xã hội phát sinh trong hoạt động dạy nghề thì chưa có quy định điều chỉnh hoặc có điều chỉnh nhưng chưa cụ thể, ví dụ như các vấn đề về điều kiện, thẩm quyền thành lập các cơ sở dạy nghề có vốn đầu tư nước ngoài; về các loại hình sở hữu cơ sở dạy nghề; về hợp tác quốc tế dạy nghề. Bên cạnh đó, luật 2006 còn thiếu đồng bộ, thống nhất với hệ thống các văn bản luật khác có liên quan như Bộ Luật Lao động 2012, Luật Viên chức 2010, Luật Giáo dục 2005 sửa đổi 2009, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2008 sửa đổi 2013, làm cho một số quy định không còn phù hợp.[7]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Luật Giáo dục nghề nghiệp 2014 //www.worldcat.org/issn/2354-0583 http://congbao.chinhphu.vn/noi-dung-van-ban-so-18-... http://www.hanoimoi.com.vn/ban-in/Xa-hoi/557923/ca... http://vtvc.edu.vn/chuan-dau-ra-giao-duc-nghe-nghi... http://gdnn.gov.vn/AIAdmin/News/View/tabid/66/news... http://www.molisa.gov.vn/Pages/tintuc/chitiet.aspx... http://www.molisa.gov.vn/Pages/tintuc/chitiet.aspx... http://www.molisa.gov.vn/Pages/tintuc/chitiet.aspx... http://www.molisa.gov.vn/Pages/tintuc/chitiet.aspx... http://www.molisa.gov.vn/Pages/tintuc/chitiet.aspx...